مهدویت از دیدگاه دین پژوهان و اسلام شنان غربى(1)

ترجمه بهروز جندقى

امام مهدی (ع) - مکتب مهدویت

اشاره

آنچه در پى مى آید ترجمه اى است از مقاله ى Messianism (مهدویت) که در دائرة المعارف دین جلد 9 صفحه 469 الى 481 ویراسته میرچا الیاده توسط شرکت انتشاراتى مک میلان نیویورک آمریکا در سال 1987 به چاپ رسیده است . طبیعتا دیدگاه دانشمندان و دین شناسان غربى نسبت به ویژگى هاى حضرت مهدى (عج) تا حدود زیادى متاثر از متون و شخصیت هایى است که با جایگاه عصمت، مبانى غیبت، تاریخ زندگى ایشان و به طور کلى دیدگاه شیعه ى دوازده امامى نسبت به آن حضرت، آشنایى کاملى نداشته اند، همچنان که در قسمت کتاب شناسى این مقاله ملاحظه مى شود، در اکثر برداشت ها کتب غیراصلى و دست دوم، ملاک قضاوت بوده اند و نویسنده ى بخش سوم مقاله (مهدویت در اسلام) در ابتداى کتاب شناسى خود تذکر مى دهد که هیچ مطالعه ى جامعى را در خصوص کل موضوعات مربوط به حضرت مهدى (عج) و نهضتهاى تاریخى نیافته، تنها دو کتاب را مى تواند به عنوان منابعى مهم در خصوص ظهور اولیه، سابقه و توسعه دیدگاه حضرت مهدى (عج) در نهضتهاى شیعه، معرفى نماید . اول، کتاب «آغاز مهدویت » اثر ژان اولاف بلیج فلدت و دوم، کتاب «مهدویت در اسلام: ایده مهدى در شیعه دوازده امامى » اثر عبدالعزیز ساشادینا . ادامه مطلب...

نوشته های دیگران () نویسنده متن فوق: » حسن زارع ( چهارشنبه 88/2/9 :: ساعت 4:0 عصر )

امیدهای مهدویت در عصر حاضر

احادیث مربوط به مهدویت در خصوص پیش‌بینی حوادث آخر‌الزمان و توصیف پایان فاجعه‌آمیز جهان هم در انقلاب ایران ـ در سال 1978- 1979م ـ و هم در بحران خلیج فارس درسال1990-1991م ـ به طور وسیعی در خاورمیانه جریان داشت و منجر به تقویت امیدها و نگرانی‌های مسلمانان گردید. تلاش‌های متعددی صورت گرفت تا بازگشت ((‏آیت‌الله روح‌الله ‌خمینی)) از ((‏پاریس)) ـ در اول فوریة 1979 ـ را با این حدیث هزاره‌گرایانه منطبق سازند که پیش‌بینی کرده است ((‏سیدی از قم، به عنوان طلیعه و پیام‌آور ظهور مهدی، از سلالة امام موسی کاظم (امام هفتم شیعیان که خمینی از نسل اوست) برمی‌خیزد)) و هنگام ناآرامی سیاسی و اجتماعی در ایران ((‏مردم را به راه راست فرا می‌خواند)). در 20 نوامبر 1979 مقدس‌ترین حرم مسلمانان در مکه شاهد قیام مهدی سعودی، ((‏جهیمن‌ عتیبی))[4] بود که پیش‌بینی صورت گرفته در بسیاری از احادیث مربوط به قیام رهبر مسیحایی در مسجد بزرگ مکه را تحقق بخشید. این قیام که با بی‌رحمی به‌ وسیلة مسئولین سرکوب شد سخت‌ترین چالش را برای حاکمان دنیا‌پرست و فاسد خانوادة سلطنتی سعودی به وجود آورد.

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران () نویسنده متن فوق: » حسن زارع ( شنبه 88/2/5 :: ساعت 6:19 عصر )

مهدویت

نویسنده :عبدالعزیز ساشادینا مترجم: بهروز جندقی

در این مقاله، مولف محترم که دارای تحقیقات وسیعی در زمینه مهدویت است ابتدا به بررسی ویژگی‏های مهدویت از دیدگاه قرآن پرداخته است و ترسیم سیمای معنو ی ـ اخلاقی مهدویت در اسلام را مد نظر قرار داده است و حماسه بشری جست و جوی عدالت و صلح را جوهر مهدویت می‏داند.

در بخش دوم مقاله، مؤلف به تحلیل تاریخی و جامعه شناختی مهدویت روی آورده است و در سه مقطع تاریخی کلی به بررسی سیر مهدی گرایی و نهضت‏های مربوط به مهدویت پرداخته است: مقطع اول، دوران ظهور پیامبر اسلام(ص) به عنوان منجی بشریت و همچنین ائمه اطهار: و دو سلسله جبار بنی امیه و بنی عباس را در بر می‏گیرد، مقطع دوم عبارت است از پایان هزاره اول اسلام که افراد در گروه‏های مختلفی اقدام به احیای امیدهای مردم نسبت به ظهور یک مصلح الهی نمودند مانند سید محمد جانپور که در هند ادعای مهدویت کرد یا مهدی سودان محمد احمد ابن عبدالله که طی دو دهه آخر قرن نوزدهم در آن کشور ظهور کرد.

مقطع سوم، اواخر قرن بیستم را در بر می‏گیرد که انقلاب اسلامی ایران، بحران خلیج فارس و دیگر حوادث مهم سیاسی این دوران از جمله وقایع و نشانه‏های بحث انگیز ظهور حضرت مهدی(عج) به شمار می‏آیند.

مهدویت در مفهوم مداخله خداوند در تاریخ بشر ـ از طریق تعیین مهدی (شخص به درستی هدایت شده) برای رهایی مردم از ظلم و ستم در آخرالزمان ـ ویژگی مهم بحث نجات و رستگاری در اسلام است. امیدها و انتظارات مربوط به مهدویت، بخشی از اعتقاد اولیة مسلمانان به [حضرت] محمّد به عنوان پیامبر آخرالزمان بود. در آن موقعیت معادشناختی، انتظار می‌رفت که پیامبر با رسالت جهانی، بشریت را به سوی جامعه‌ای آرمانی رهنمون سازد. این انتظارات هم‌چنین جزو گرایش‌های اصلاح‌طلبانه و احیاگرانه جوامع یهودی ـ مسیحی عربستان در قرن‏های ششم و هفتم بود. پرداختن قرآن به واقعه قریب الوقوع روز قیامت و آیات‌ الساعه [= نشانه‌های قیامت] ـ که نشان دهنده بی‌نظمی‌ در عالم و دوران ترس و وحشت قبل از روزهای پایانی است ـ در درون شرایط فرهنگی و ایدئولوژیکی مربوط به پیشگویی دربارة مهدویت در مبحث معاد و نجات و رستگاری [ادیان] ابراهیمی قابل فهم است.

ویژگی‌های مهدویت از دیدگاه قرآن

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران () نویسنده متن فوق: » حسن زارع ( شنبه 88/2/5 :: ساعت 6:19 عصر )