آسیب شناسى مهدویت

 براى هر فرهنگ و مجموعه معرفتى ممکن است آفت‏هایى روى دهد که مانع رشد و بالندگى آن فرهنگ باشد فرهنگ دینى نیز گاهى به آفتهایى گرفتار مى‏شود که حرکت رو به کمال آن را کُند مى‏کند و بحث «آسیب‏شناسى دینى» عهده‏دار شناختن آن آفت‏ها و شیوه مقابله با آنهاست.

 مناسب است در فصل پایانى درباره آن چه به عنوان آسیب‏هاى فرهنگ ناب مهدوى مطرح مى‏شود بحث کنیم تا ضمن آشنایى با آسیب‏ها به راههاى خنثى سازى و مقابله با آنها بیندیشیم.

 آسیب‏هاى فرهنگ مهدویّت، مواردى است که غفلت از آنها موجب سستى اعتقاد مردم و به ویژه جوانان نسبت به اصل وجود امام مهدى‏علیه السلام و یا ابعاد مختلف شناخت آن بزرگوار است و گاهى نیز سبب گرایش به افراد یا مجموعه‏هاى منحرف مى‏گردد. بنابراین آشنایى با این آسیب‏ها، منتظرانِ آن امام بزرگ را از کجروى در اعتقاد و عمل حفظ خواهد کرد.

 ما در اینجا مهمترین آسیب‏هاى فرهنگ مهدویت را در عنوان‏هایى جدا از یکدیگر مورد بحث قرار مى‏دهیم:

برداشت‏هاى غلط

 از آسیب‏هاى مهم در فرهنگ مهدویت، تفسیرها و برداشت‏هاى نادرست از موضوعات این فرهنگ اسلامى است. تحلیل نادرست و ناقص از روایات به دریافت غیر صحیح مى‏انجامد که چند نمونه از آن را بیان مى‏کنیم.

 1. برداشت غلط از مفهوم «انتظار» سبب شده است که بعضى گمان کنند که چون اصلاح جهان از فسادها به دست امام عصرعلیه السلام خواهد بود ما در برابر تباهى‏ها و ناهنجارى‏ها هیچ وظیفه‏اى نداریم و بلکه ممکن است گفته شود که براى نزدیک شدن ظهور امام مهدى‏علیه السلام باید براى ترویج بدى‏ها و زشتى‏ها در جامعه اقدام کنیم!! این اندیشه نادرست در مقابل دیدگاه قرآن و اهل بیت‏علیهم السلام است که امر به معروف و نهى از منکر را از وظایف حتمى هر مسلمان مى‏داند.

 بنیانگذار جمهورى اسلامى حضرت امام خمینى(ره) در نقد این دیدگاه فرموده‏اند:

 ما اگر دستمان مى‏رسید، قدرت داشتیم باید برویم تمام ظلم‏ها و جورها را از عالم برداریم تکلیف شرعى ماست. منتهى ما نمى‏توانیم. این که هست این است که حضرت [امام مهدى‏علیه السلام‏] عالم را پر مى‏کند از عدالت؛ نه شما دست بردارید از این تکلیفتان، نه این که شما دیگر تکلیف ندارید.(1)

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران () نویسنده متن فوق: » حسن زارع ( شنبه 88/4/6 :: ساعت 1:0 عصر )

امام باقر(ع) در این‏باره فرمود:

لابدّ لصاحب هذا الأمر من عزلة... و نعم المنزل طیّبة.[7]

به ناگزیر براى صاحب این امر عزلت و گوشه‏گیرى خواهد بود... و طیبه (مدینه) چه منزلگاه خوبى است.

همین روایت در کتاب شریف اصول کافى با اندک تفاوتى از امام صادق(ع) این گونه روایت شده است:

لابدّ لصاحب هذا الأمر من غیبة ولابدّ له فى غیبتة من عزلة و نعم المنزل الطیّبة.[8]

به ناچار صاحب‏الامر غیبت کند و به ناچار در زمان غیبتش گوشه‏گیرى کند، چه خوب منزلى است طیبه (مدینه).

هم‏چنین ابوهاشم جعفرى مى‏گوید:

به امام عسکرى(ع) عرض کردم: بزرگوارى شما مانع مى‏شود تا از شما پرسش نمایم، پس اجازه بفرمایید سؤالى بپرسم. حضرت فرمود: بپرس. عرض کردم: اى آقاى من! آیا فرزندى دارید؟ فرمود: بله. گفتم: اگر اتفاقى رخ داد کجا او را پیدا کنیم؟ پس فرمود: در مدینه.[9]

بنابراین جمع بین دو دسته روایات به این صورت است که آن حضرت در مدینه حضور داشته‏اند؛ ولى به خاطر ارتباطى که آن حضرت با نواب خاص داشته‏اند بخشى از عمر خود را در عراق سپرى نموده‏اند.

3. دوران غیبت کبرا

اصطلاحا غیبت کبرا به مدت زمان پنهان زیستى حضرت مهدى(ع) گفته مى‏شود که با وفات آخرین نایب خاص در سال 329ق آغاز و همچنان ادامه دارد و تنها خداوند متعال است که پایان آن را مى‏داند.

این دوران ویژگیهایى دارد که آن را از دوران غیبت صغرا کاملاً متمایز مى‏سازد که از جمله آن ویژگیها کامل شدن غیبت آن حضرت است.

به همان اندازه که پنهان زیستى حضرت مهدى(ع) در این دوران به کمال مى‏رسد و نیابت و سفارت همانند دوران غیبت صغرا وجود ندارد، محل زندگى آن حضرت نیز نامشخص‏تر مى‏شود و در این دوران است که هرگز به‏طور قطع نمى‏توان مشخص نمود آن حضرت در کجا زندگى مى‏کند.

البته روایات در این باره به محلهاى مختلفى اشاره کرده‏اند که برخى از آنها از این قرارند:

الف) مدینه طیبه

همان‏طور که قبلاً نیز اشاره شد برخى از روایات به صورت عام و بدون قید زمان غیبت صغرا، مدینه را به عنوان جایگاه آن حضرت در دوران غیبت مورد اشاره قرار داده‏اند.

ب) ناحیه ذى‏طوى

ناحیه ذى‏طوى در یک فرسخى مکه و داخل حرم قرار دارد و از آنجا خانه‏هاى مکه دیده مى‏شود. برخى از روایات آن محل را به عنوان جایگاه حضرت مهدى(ع) در دوران غیبت معین کرده‏اند.

امام باقر(ع) در این باره فرمود:

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران () نویسنده متن فوق: » حسن زارع ( جمعه 88/4/5 :: ساعت 1:0 عصر )

جهانی سازی مهدوی و مخالفانش

اندیشه سیاسی اسلام

تعابیر بسیار بلندی از همه انبیاء، از ازل تا خاتم (ص) راجع به حضرت حجت(ع) رسیده و تقریباًَ جزو اجتماعی ترین موضوعات، بین همه ادیان الهی و ابراهیمی، بشارت موعود و وعده منجی است و همه گفته اند که کار نیمه تمام و ناتمام انبیاء(ع) و ادیان، به دست این مرد بزرگ، کامل خواهد شد.

گفته اند که بزرگ ترین تکلیف تاریخ، کار بزرگ ترین مرد تاریخ است. حتی مکاتبی که الوهیت زدایی و الهیت زدایی شده اند باز به نوعی و به نحوی به این مسأله اندیشیده اند، و گرچه نام ایشان را نبرده اند، اما همه بشارت ایشان را داده اند و حتی مکاتب الحادی چون مارکسیسم نتوانسته اند به مسأله آخر الزمان، بی تفاوت بمانند. بودیزم، مسیحیت و یهودیت نیز که غالب بشریت را زیر پوشش گرفته اند، در این خصوص، اعلام نظر کرده اند. یهود، هنوز منتظر مسیح(ع) است و مسیحیت، منتظر ظهور مجدد مسیح(ع) است. همه انبیاء، همه مذاهب و ادیان و فرق، منتظر گشایشی بزرگ در آینده یا در پایان تاریخ هستند و حتی امروز مکتبی که چند دهه برای نفی پایان تاریخ و نفی «غایت» از تاریخ، دست و پا زد و مدعی شد که اصلاحیات و تاریخ بشر، مبدأ و منتهای روشن ندارد و جهت اصولی خاصی بر آن حاکم نیست و پنجاه، شصت سال تئوری بافت که تاریخ غایت نداشته و ندارد، آخرین نظریه پردازانشان چون فوکویاما از «پایان تاریخ» سخن می گویند، منتها «پایان تاریخ» با روایت خودشان که تثبیت و تبلیغ نظام لیبرال سرمایه داری است.

در روایات از حضرت مهدی (عج) تعبیر به بهار روزگاران شده است و جزء سلام هایی که به محضر حضرت می شود آورده اند: «السلام علی ربیع الانام و نضره الایام» درود بر بهار بشریت، بهاران تاریخ و طراوت روزگاران.

کسانی که ایشان را دیده اند، توصیفاتی از شمایل ظاهری او کرده اند و توصیفاتی را نیز پیامبر اکرم (ص) یا ائمه دیگر از این بزرگوار کرده اند.

دو نقطه نظر به تاریخ انسان و دو تفسیر درباره فلسفه حیات و مدنیت را به مقایسه می گذارم تا ببینم کدام با «مهدویت» سازگار است و کدام نیست و چرا؟

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران () نویسنده متن فوق: » حسن زارع ( سه شنبه 88/4/2 :: ساعت 1:0 عصر )