مهدویت و مسائل کلامى جدید2 - مهدویت
سفارش تبلیغ
صبا ویژن
مهدویت
 
 RSS |خانه |ارتباط با من| درباره من|پارسی بلاگ
»» مهدویت و مسائل کلامى جدید2

ملاک و معیار داورى بین سه دیدگاه در مقام نظر

اساسا ما در مقام آن چه که از محدوده شهودمان بیرون و به محدوده غیب مربوط مى‏شود، قدرت داورى قطعى نداریم. لذا یا باید سراغ مدل‏سازى و «تمثیل(7)» برویم (که معلوم نیست نتیجه مسلّمى داشته باشد(8)) یا در آن حوزه سراغ کسانى برویم که آن تجربه را دارا هستند. لذا در باب تحلیل و تفسیر وحى، مى‏گوییم ما نمى‏دانیم حقیقت وحى چیست و چه اتفاقى براى پیامبر افتاده است.

بنابراین، یا باید توصیفات پیامبران از وحى را مبنا و ملاک قرار دهیم و یا در نهایت بگوییم تجربه وحیانى مانند بعضى از تجربه‏هاى باطنى ما است؛ سپس از این تجربه باطنى مدل‏سازى کنیم و این‏ها همان به کارگیرى تمثیل است.

به عبارت دیگر «آگاهى‏هاى ما نسبت به امور واقع یا حصولى است یا حضورى.

ـ شناخت حصولى از طریق صور مفهومى به دست مى‏آید و به مقولات (categories) محتاج مى‏باشد و جز با وجود مفاهیم مقولى شدنى نیست.

ـ آدمیان در مواجهه با واقعیاتى که کم و بیش براى همه انسان‏ها قابل تجربه‏اند (خواه تجربه بیرونى و خواه تجربه درونى)، به آسانى مى‏توانند از مفاهیم و الفاظى متناظر با این واقعیات، براى شناختن یا شناساندن آن چه در تجربه خود مى‏یابند بهره جویند. اما در فهم پذیرکردن تجاربى که براى همه اتفاق نمى‏افتد و احیانا در تجارب منحصر به فرد، راه شناخت ما مُدل‏سازى است؛ یعنى آدمیان تلاش مى‏کنند با استفاده از تمثیل‏ها (analogies)، از امور معهود و حتى الامکان محسوس خویش مدل‏سازى کرده، بدین وسیله به شناخت ویژگى‏ها، آثار و احکامِ واقعیت مورد کاوش نایل شوند».(9)

گفتنى است، تمثیل (آنالوژى) چیزى نیست جز برگرفتن و برجسته نمودن همانندى و شباهت مشهود با مفروض بین دو موقعیت؛ و «مدل» عبارت است از: «مسلّم فرض کردن تمثیلى سنجیده و نظام‏مند (systematic) میان پدیده‏اى داراى قوانین شناخته شده، با پدیده‏اى دیگر که مورد کاوش است.»(10)

بنابراین، اگر بخواهیم در تصویرگرى از تجربه‏هاى نایابى که نمونه‏اى مشاع و مشترک ندارند، مدل‏سازى کنیم، این مدل‏سازى (حداکثر) سبب رسیدن به معرفتى ظنّى است.

احکام حاصل از مدل‏ها از نظر منطقى، ارزشى در حدّ تمثیل منطقى دارد؛ از این رو معرفت حاصل از به کارگیرى مدل‏ها، ارزش نظرى چندانى ندارد. به همین دلیل افزایش قوّتِ معرفتى این احکام و بالا بردن ارزش نظرى این دانسته‏ها، تنها با عرضه هر چه بیش‏تر این احکام بر تجربه (بیرونى یا درونى) شدنى است.

در مدل‏هاى ناظر به واقعیات درونى کم‏یاب یا منحصر به فرد، باید با عرضه نتایج حاصل از مدل بر صاحبان این تجارب، میزان واقع‏نمایى تصویر به دست آمده را دریافت.

لازمه این سخن، آن است که در تحلیل حوادث نایابى مانند وحى انبیا، یا باید خود پیامبر و برخوردار از وحى باشیم یا به سراغ پیامبران رفته، حقیقت وحى و چند و چون آن را از ایشان فرا بگیریم. در غیر این صورت همه مدل‏ها و تمثیل‏هاى ما درباره وحى، نتیجه‏اى جز کار پاکان را «قیاس از خود گرفتن» و انبیا را هم چون خود پنداشتن نخواهد داشت.(11) مدلول‏سترگ این سخنان درباره روش‏شناسى تحلیل وحى ونبوت، آن است که منظرِ بیرون دینى و احکام حاصل از آن به تنهایى معرفتى قابل اعتماد نسبت به هستى و چیستى وحى و کم و کیف نبوت به دست نمى‏دهد و بدون تکیه بر مبانى درون دینى، در رسیدن به مقصود ناکام مى‏ماند. بدین جهت تا هنگامى که از انبیا استمداد نجوییم، در فهم حقیقت نبوت و امکان بسط‏پذیرى آن به ساحل نجات نخواهیم رسید.(12)

حال که تمثیل و مدل‏سازى در این باب (وحى) کارساز نیست، به ناچار دو راه براى ما باقى مى‏ماند:

1. خود پیامبر باشم و خود تجربه کنیم.

2. به توصیفات افراد صاحب تجربه، با فرض عدم خطا و عدم کذب آن‏ها (:عصمت)؛ یعنى انبیا تکیه کنیم.

صورت اول شدنى نیست و راهى به آن نداریم؛ چرا که تا هنگامى که تجربه و درک درستى از وحى نداشته باشیم، نمى‏توانیم بگوییم که آیا (وحى) به دیگران نیز سرایت مى‏کند یا خیر؟

بنابراین، تنها راه شناخت وحى، راه درون دینى است نه برون دینى؛ یعنى مراجعه به انبیا و تعالیم و بیانات آن‏ها.

به بیانى دیگر تامّلات عقلانى محض در این باب ناکام مانده، گریزى جز از رجوع به کتاب و سنت نداریم.

دیدگاه‏هاى سه‏گانه درباره وحى و داورى متون دینى

با نبود عقلى و برون دینى براى ترجیح یک نظریه، ناگزیر باید به ادلّه نقلى و مضامین درون دینى بسنده کنیم. البته ادله نقلى به روشنى دیدگاه تجربه دینى را درباره سرشت وحى نفى کرده، ساختارى دولایه براى وحى اسلامى تصویر مى‏کند. این ساختار دو لایه، در لایه درونى خود ویژگى وحى گزاره‏اى را داراست و در ساختار بیرونى و نمایان خود، سرشتى زبانى براى وحى تصویر مى‏کند که با دیدگاه افعال گفتار سازگار است.

توضیح آن که درباره کیفیت نزول قرآن، از یک سو دسته‏اى از آیات نزول قرآن را در شبى مبارک بیان مى‏کند؛ مثل آیات ابتدایى سوره «قدر» و سوره «دخان»: «اِنّا اَنْزَلناهُ فِى لَیلَةِ الْقَدرِ»(13) «حم * وَ الکِتابِ المُبِین * اِنّا اَنزلناهُ فى لَیلةٍ مُبارَکَةٍ اِنّا کُنّا مُنذِرِین»(14)

از سوى دیگر، از نظر تاریخى؛ مسلّم است که قرآن به صورت تدریجى و بنابر قول مشهور در مدّت بیست و سه سال نازل شده است. گذشته از این، دسته دیگرى از آیات حاکى از این نزول تدریجى‏اند؛ مانند آیات سوره‏ى «اسراء» و «فرقان»؛ «وَ قُرآنا فَرَقْناهُ لِتَقرَأَهُ عَلَى النّاسِ عَلى مُکثٍ وَ نَزَّلناهُ تَنْزِیلاً»(15)

«و قالَ الّذینَ کَفَرُوا لَولا نُزِّلَ عَلیَهِ القُرآنُ جُمْلَةً واحِدَةً کَذلِکَ لِنُثبِّتَ بِهِ فُؤادَکَ وَ رَتَّلْناهُ تَرتیلاً»(16)

با توجه به این که به تصریح قرآن، هیچ‏گونه تعارضى میان آیات قرآن نیست، چنان که در سوره نساء آمده: «وَ لَو کانَ مِنْ عِندِ غَیْرِ اللّهِ لَوَجَدُوا فِیهِ اختلافا کَثیرا»(17)

به همین دلیل مفسّرانى چون علاّمه طباطبایى؛ دو نزول را براى قرآن باور دارند؛ نزولى دفعى و یک پارچه که در شب قدر بر قلب مبارک پیامبر صورت گرفته؛ چنان که در سوره «شعراء» آمده: «نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الأَمینُ * عَلى قَلبِکَ لِتَکُونَ مِنَ المُنْذِرین»(18)

و نزولى تفصیلى و تدریجى در طول دوران رسالت رسول خاتم.

در نزول دفعى قرآن که به گونه‏اى یک پارچه و بسیط است، با دیدگاه گزاره‏اى وحى (که فاقد سرشتى زبانى است) قابل تطبیق است؛ و در نزول تدریجى قرآن (جنبه فرقانى قرآن) به تصریح دسته‏اى از آیات، داراى سرشتى زبانى بوده و به زبان عربى نازل شده؛ از این رو دیدگاه افعال گفتارى بر آن قابل تطبیق است. بجاست که به بعضى از این آیات اشاره‏اى گذرا داشته باشیم:(19)

«وَکَذلِکَ اَوْحَیْنا اِلَیْکَ قُرآنا عَرَبِیّا»(20)

«حم * وَالْکِتابِ الْمُبِین * اِنّا جَعَلناهُ قرآنا عَرَبیّا لَعَلَّکُم تَعقِلُونَ * وَ اِنَّهُ فِى اُمِّ الْکِتابِ لَدَیْنا لَعَلِىٌّ حَکیمٌ»(21)

«اِنّا اَنزَلناهُ قرآنا عَربیّا لَعَلَّکُم تَعقِلُونَ»(22)

این آیات در این که نزول قرآن با سرشتى زبانى و در قالب عربى صورت گرفته است صراحت دارند.

«وَ اَنَا اختَرْتُکَ فَاسْتَمِعْ لِما یُوحى»(23)

بدیهى است که گوش کردن وحى وقتى معنا دارد که وحى شکل زبانى و قالب گفتارى داشته باشد.

«وَ ما یَنْطِقُ عَنِ الهَوى * اِنْ هُوَ اِلاّ وَحْىٌ یُوحى»(24)

مرجع ضمیر «هو» در این آیه، مرجع معنوى؛ یعنى مصدر نطق است که از «یَنْطِقُ» سابق فهم مى‏شود. به تصریح این آیه آن چه وحى شده عین نطق و گفتار است.

بارى، مجموعه آیات یاد شده در کنار بسیارى از آیات و روایات دیگر نشان دهنده آنند که سرشت وحى در لایه باطنى آن «گزاره‏اى» و در لایه بیرونى آن «زبانى» است و فاقد سرشتى تجربى است.

متأسفانه تاکید افراطى دکتر سروش بر تقدّم آراى بیرون دینى (آن هم آرایى که نوعا ظنّى و استحسانى‏اند) بر مضامین درونى دینى، باعث غفلت ایشان از این آیات و بسیارى شواهد نقلى دیگر شده است.

استغراق دکتر سروش در مبانى بیرون دینى؛ باعث شده که نزول دفعى قرآن را انکاره کرده(25) و اظهار دارد:

من معتقد نیستم خداوند مى‏دانست که فلان کس فلان سئوال را از پیغمبر خواهد کرد و پیشاپیش آیه‏اى را حاضر کرده بود که تا او آن سئوال را کرد، آن آیه را همان جا بر پیامبر وحى کند. مى‏توان این مسأله را به این صورت دید که پیامبر با سؤالى رو به رو مى‏شد، نفس این سؤال آن چه را که به منزله جواب به سؤال کننده داده مى‏شد، تولید مى‏کرد.(26)

توجه به آیات اول سوره‏ى دخان که خداوند در آن‏ها نخست به قرآن و کتاب مبین قسم یاد مى‏کند و سپس بیان مى‏فرماید که ما این کتاب را در شب مبارکى نازل کردیم، روشن مى‏سازد که بیان دکتر سروش در این زمینه چیزى جز اجتهاد در مقابل نصّ نیست.

علاوه بر این، خود قرآن تصریح مى‏کند: نزول قرآن در ماه مبارک رمضان صورت پذیرفته است؛ «شَهرُ رَمَضانَ الَّذِى اُنْزِلَ فیه القُرآن...»(27)

اگر منظور از این آیه نقطه آغاز نزول تدریجى قرآن باشد ناگزیر آغاز رسالت باید در ماه رمضان باشد؛ در حالى که طبق شواهد تاریخى مسلّم نزد امامیّه، بعثت رسول خاتم در ماه رجب واقع شده، از این رو، ما مبارک و لیله مبارکه مى‏بایست ظرف نزول تمام قرآن بر پیامبر باشد نه ظرف شروع وحى و ظرف نزول آیات اوّلیه قرآن.(28)

بنابراین، متون دینى هیچ‏گونه سازگارى با «دیدگاه تجربه دینى» در باب وحى ندارد و آن را تأیید نمى‏کند، بلکه «وحى» از دیدگاه درون دینى و متون دینى، ساختارى دو لایه دارد؛ در یک لایه از آن ـ که همان نزول دفعى قرآن است ـ با دیدگاه گزاره‏اى سازگار است و در یک لایه از آن ـ که نزول تدریجى و تنزیلى قرآن است ـ با دیدگاه فعل گفتارى سازگار است.و الحمد لله ربّ العالمین.

________________________________________

1. J.L.Astin.

2. Locutionary act.

3. illocutionry.

4. Perlocutionary act.

5. John searl.

6. ر.ک: علیرضا قائمى‏نیآ وحى و افعال گفتارى، ص 80 به بعد.

7. آنالوژى (analogies).

8. ر.ک: رضا حاج ابراهیم، «نگاهى بر بسط تجربه نبوى»، ص 16 به بعد.

9. همان، ص 17.

10. ر.ک: ایان باربور، علم و دین، ترجمه بهاءالدین خرمشاهى، ص 192 به بعد.

11. ر.ک: رضا حاج ابراهیم، نگاهى بر بسط تجربه نبوى، ص 18.

12. همان، ص 19.

13. قدر (97): 1.

14. دخان (44): 1 ـ 3.

15. اسراء (17): 106.

16. فرقان (25): 32.

17. نساء (4): 82.

18. شعراء (26): 193 ـ 194.

19. ر.ک: المیزان، ج 2، ص 15 ـ 18.

20. شورى (42): 7.

21. زخرف (43): 1 ـ 4.

22. یوسف (12): 2.

23. طه (20): 13.

24. نجم (53): 3 ـ 4.

25. بسط تجربه‏ى نبوى، ص 16.

26. ماهنامه آفتاب، شماره 15، صفحه 70.

27. بقره (2): 185.

28. تفسیر موضوعى قرآن کریم، آیت اللّه جوادى آملى، ج 1، ص 71 ـ 72.

منبع: تبیان



نوشته های دیگران () نویسنده متن فوق: » حسن زارع ( پنج شنبه 88/3/28 :: ساعت 4:0 عصر )
»» لیست کل یادداشت های این وبلاگ

آشنایی اجمالی با امام زمان(عج)
آشنایی اجمالی با امام زمان(عج)
محتوای فیلم موهن علیه پیامبر چیست؟
انصار و یاران منجی موعود
نگاهی گذرا به برخی ویژگیهای دوران پس از ظهور
نشانههای حتمی خیلی وقت است که اتفاق افتاده!
رهیافتی به فلسفة قیام حسینی و پیوند آن با انقلاب مهدوی
از انتظار تا اجتهاد
آینده منتظر
انتظار و سازندگی اجتماعی
[عناوین آرشیوشده]

قالب وبلاگ


>> بازدید امروز: 81
>> بازدید دیروز: 34
>> مجموع بازدیدها: 422727

» درباره من

مهدویت

» پیوندهای روزانه

پایه نگهدارنده موبایل
درسهای از قران [1]
سحا مارکت [1]
گنجینه ابزار طراحی اسلامی و مذهبی [3]
کانون مهدویت دانشکده اصول دین دزفول [43]
ائمه اطهارسلام الله علیها [4]
یا غیاث المستغیثین [12]
قرآن معجزه ای جاوید و درسهای از قرآن [15]
کاملترین بانک طرح توجیهی و اقتصادی [2]
شغل, استخدام, کاریابی [19]
جنبش وبلاگی حمایت از مسلمانان مظلوم میانمار [7]
جنبش وبلاگی حمایت از مسلمانان مظلوم میانمار [6]
اولوالالباب ( صاحبان خرد ناب ) [4]
ترتیل صوتی کل قرآن با صدای استاد منشاوی [18]
مرکز توسعه وبلاگهای دینی خراسان جنوبی [8]
[آرشیو(15)]

» فهرست موضوعی یادداشت ها
انتظار خورشید[2] . زمینه‌سازی برای ظهور؛ آرمان انقلاب اسلامی[2] . آشنایی اجمالی با امام زمان(عج)[2] . خانه مهدى (عج) کجاست؟[2] . راه امام خمینی (رحمه الله) طریق نجات از ظلمات آخر الزمانی[2] . رهیافتی به فلسفة قیام حسینی و پیوند آن با انقلاب مهدوی . آسیب شناسى مهدویت . خانه مهدى (عج) کجاست؟ 2 . خبرگزاری فارس . دوازدهمین پیشوای معصوم . آغاز عصر غیبت . آیا جهان، آینده ای هم دارد؟ . آینده منتظر . آینده و جهانی شدن در جامعه مهدوی . از انتظار تا اجتهاد . اصول جامعه مهدوی . امام مهدی(ع) مظهر کمال علم و دانش بیست و هفت حرف (بیست و هفت . امام مهدى(عج) پیام‏آور عدالت . سازندگی اجتماعی . شعری برای مسلمانان میانمار که مظلومانه کشته می‌شوند . صدقه برای وجود مقدس ولی‌عصر(ع) . صلوات و دعا برای فرج آل محمد (ص) . ضرورت طرح مباحث مهدویّت . ضرورت طرح مباحث مهدویّت2 . علیه پیامبر . فرج بعد از شدت . فرهنگ انتظار . فیلم موهن علیه پیامبر . فیلمسازان آمریکایی مهدویت را نشانه گرفته اند . مبارزه با نسل کشی در میانمار . محتوای فیلم موهن . محتوای فیلم موهن علیه پیامبر چیست . معجزه اراده ها در تحقق ظهور . مهدویت . مهدویت در کلام امام محمد باقر علیه السلام بیشترین روایات و اخب . مهدویت و فرقه هاى انحرافى . مهدویت و فرقه هاى انحرافى 2 . نشانه‌های حتمی خیلی وقت است که اتفاق افتاده! . نگاهی گذرا به برخی ویژگی‌های دوران پس از ظهور . واکنش حزب حرکت ناسیونالیست ترکیه به کشتار مسلمانان در میانمار . وجود امام مهدى علیه السلام از دیدگاه عقل امام مهدی (ع) . ولایت امام مهدى علیه السلام امام مهدی (ع) . ویژگیهاى تبلیغى قرآن درباره موعود آخرالزمان . کارکردهای انتظار برای فرد منتظر . کرامات امام زمان (عج) در جبهه‌ها . انتظار عاشورایی . انتظار و چشم انداز آینده . انتظار و سازندگی اجتماعی . انصار و یاران منجی موعود . او هم از من انتظار دارد . برکت انتظار شکوفایی . جنبش وبلاگی . جنبش وبلاگی مبارزه با نسل کشی در میانمار . جهانی سازی مهدوی و مخالفانش . چگونگى غیبت امام زمان (ع) . چهل حدیث گهربار منتخب . حالا میانمار، ضجه‌ای آشنا می‌زند . حضرت مهدی ـ علیه السلام . حضرت مهدى (عجّ) در نگاه سبط اکبر(ع) . حکومت آینده‌ی جهان .
» آرشیو مطالب
فروردین 1388
اردیبهشت 1388
تیر 91
دی 89
اسفند 88
تیر 88
خرداد 88
اردیبهشت 88
فروردین 88
مرداد 91

» لوگوی وبلاگ


» لینک دوستان
عاشق آسمونی
لحظه های آبی( دلسروده های فضل ا... قاسمی)
دل نوشته ها
حقیقت در دنیای مجازی
آزاد
سایت اطلاع رسانی دکتر رحمت سخنی Dr.Rahmat Sokhani
سایت تبیان
هادرباد شناسی (روستایی در شرق شهرستان بیرجند)
ماهساچ
•°•°•دختـــــــــــرونه هـــای خاص مــــــــــــن•°•°•
چانه
قران
پوشاک مردانه و زنانه، لباس های روز آقایان و خانم ها
کارواش خانگی همه کاره جت مینی
هسته گیر آلبالو
سیب خیال
آنلاین گلچین
خرید آنلاین=تخفیف
اسپایکا
میرسالار
سورپرایز
برلیان
****شهرستان بجنورد****
مشاور
بامیلو
روانشناسی آیناز
وبلاگ بایدهلو باشد
سلحشوران
یادداشتها و برداشتها
farzad almasi
.: شهر عشق :.
جهاد ادامه دارد...
سامع سوم
عکس های زیبا و دیدنی از دنیای پرندگان
ابـــــــــــــــــــــــــــــــــــــرار
گیاهان دارویی
مدرسه ابتدایی پسرانه غیر دولتی امام هادی (ع) سبزوار
مجموعه بیانات رهبر معظم
منتظر شما
فروش نرم افزار آموزشی و راهنمای تحصیل و تست زن
عمو همه چی دان
فتو بلاگ
پرسش مهر
ســـــــــرزمـــــــیـــن آهــــــن
کارون
کان ذن ریو کاراته دو ایلخچی
نوری چایی_بیجار
روان شناسی psycology
تبادل نظر
وای ندیدید شما ا!!!!!!!

مجموعه مقالات رایانه MOGHALAT COMPUTER
چرا اینجوری؟
عدالت جویان نسل بیدار
مقالات روان شناسی
کودکان استثنایی
جدیدترین یوزر پسورد آنتی ویروس nod32- Kaspersky - Avira
یوزر آنتی ویروس و مسابقات تبیان و راسخون و قرآنی
شناختی
روان شناسی کودکان استثنایی
عشق سرخ
نور الهی
مذهب عشق
حجت الاسلام و المسلمین استاد عبدالکریم عابدینی
پایگاه اطلاعاتی و کاربردی شایگان
حفاظ
روان شناسی و اتیسم
گوناگون و زیبا
زندگی یعنی فریناز
عکس
حیاتی تازه
* امام مبین *
کتابخانه دیجیتال روانشناسی
جنبش قطره سرگشته
پایگاه اطلاع رسانی قاین نیوز
دکتر علی حاجی ستوده
کتاب الکترونیکی
کافه تـــــــــرانزیت
کشکول
روان شناسی
جدیدترین یوزر پسورد آنتی ویروس nod32- Kaspersky - Avira
انا مجنون الحسین
عوامل پیشرفت ،راه‌های پیشرفت و موانع پیشرفت چیست ؟ عکس جالب
مریم
mled.parsiblog.com
اللهم احفظ قائدنا الامام خامنه ای
حـــقـیــقـت کده
.: بادکنک سبز :.
نحن اقرب من حبل الورید
اگه احمدی نژاد 50 کیلو وزن داره 45 کیلوش جیگره
دکتر علی حاجی ستوده
فرزندان افغانستان
طوفان در پرانتز
عکس پرنسس خشگله
پرسش مهر 10
پارس دانلود
سوپر لینکستان لیندا
هر چی که بخواهی هست
مقالات اختلالات رفتاری و روانی...
آرامش و اختلالات و مشکلات
جکستان . عکاسخانه
راهی دیار عشق
نرم افزار زبان های خارجی انگلیسی آلمانی فرانسوی عربی اسپانیایی
جستجو کردی نبود کلیک کن اینجا هست؟!!!!
کلاهبردران، معرفی کلاهبرداران و شیادان و شگردها و شماره تلفن شان
فرهنگی وهنری ودانشجویی ودوست یابی وتجاری واقتصادی وعلمی وشعر
فانوس
در تمنای وصال
مشاوره و مقالات روانشناسی
عکس و پیامک و دانلود بازی و نرم افزار
دل بارانی
فیلم، کارتون، سریال، موسیقی، پاپ، ایرانی
نرم افزارهای، مالی، اداری حسابداری، انبارداری،
لوازم بهداشتی آرایشی،عطر ، آدکلن ، لوازم لاغری و کرم
نرم افزارهای، بازی، سرگرمی،حادثه ای، اتومبیلرانی،فکری، ورزشی
هتل دانلود
سکوت نیمه شب
کالای بیستِ بیست در فروشگاه بیست وای بیست
کوچک های بزرگ
دهکده مجازی ...
دختر غریب ، پایگاه عکس های جدید
سانسور سریال افسانه جومونگ
گرانترین فروشگاه، بهترین خرید بهترین یادگاری
موتور سنگین ... HONDA - SUZUKI ... موتور سنگین
چگونه خدمتگذار خوبی باشیم
رویای معین
عکاسخانه
عکس های توپ گلها همه آفتاب گردانند
آرامش و مشکلات زندگی ؟؟؟؟
پیچیدگی سکوت
متفاوت
دستنوشته های بی بی ریحانه
**** نـو ر و ز*****
فرهنگی هنری، عکس، مدل لباس، مانتو، ژاکت، سارافون دخترانه و زنانه
روان شناسی
جای دستمال کاغذی ماشین
هایپرمارکت
نمونه سوالات دروس پیش دانشگاهی و متوسطه کلیه رشته ها
چالش
پد ضد عرق Underarm shild
بیتوته
آموزش ساخت جعبه هدیه، آموزش گل سازی، گل بلندر
شمع سازی و چشم های متحرک زیبا و فانتزی
روان شناسی مثبت گرا
دیجی فروش
دیجی مارکت
با یِ لبخند ملیح
رومیزی ترمه گل
جغجغه‌
دیجی بازار
گل بهشتی
دیجی بازار
از ماست که برماست
سایت مشاوره بهترین تمبرهای جهان دکترسخنیdr.sokhani stamp
تاپروانه شدن"""
روان شناسی * 心理学 * psychology
ما تا آخرایستاده ایم

» صفحات اختصاصی

» لوگوی لینک دوستان













طراح قالب